موقعيت جغرافيايي
استان گلستان با مساحتي 22000كيلومتر مربع در ناحيه جنوب شرقي درياي خزر واقع شده است.براساس آخرين تقسيمات كشوري در سال 1375، شهرستانهاي استان گلستان عبارتند از: بندر تركمن، عليآباد، بندر گز، كردكوي، گرگان، گنبد كاووس و مينودشت. شهر گرگان مركز استان گلستان ميباشد
استان گلستان از لحاظ ناهمواري به دو قسمت جلگهاي و كوهستاني تقسيم ميشود. امتداد و جهت رشتهكوههاي البرز، مانند ديواري مرتفع و طولاني، خط ساحلي و جلگههاي كنارهاي درياي خزر را محصور كردهاست و شيب زمين از ارتفاعات به سوي جلگه و درياي خزر كاهش مييابد. در قسمت جلگههاي سواحلجنوبي و شرقي درياي خزر، در اثر حركات زمين ساختي و بادهاي محلي، تپههاي ماسهاي ساحلي تشكيل شدهو سد طبيعي و كم ارتفاعي بين جلگه و دريا پديد آمده است. در البرز شرقي، جهت و امتداد رشته كوهها به سويشمال شرق است و به تدريج از ارتفاع آنها كاسته ميشود. رشته كوه جنوبي، آن "ابر كوه" است كه بلندترين نقطهآن در "قله شاوار" به 3945 متر ميرسد. رشته كوه شمالي آن "شاهكوه" است كه به صورت ديواري در مقابلجلگه گرگان قرار دارد و ارتفاع آن در قله "پيرگرد" به حدود 3204 متر ميرسد
جمعیت استان
استان گلستان در سال مذكور، حدود 1426000 نفر جمعيّت داشته است. كه از اين تعداد 29/41 درصد درنقاط شهري و 71/58 درصد در نقاط روستايي و عشايري سكونت داشتهاند.
تاريخ و فرهنگ
سابقه سكونت و استقرار جماعتهاي انساني در ناحيه گرگان به هزاره قبل از ميلاد ميرسد. شهرباستاني جرجان كه اينك آثار آن در نزديكي شهر گرگان فعلي به جامانده است، در گذشته يكي از شهرهاي مهمايران بود كه در مسير جاده ابريشم نيز قرار داشته است. گرگان امروزي كه در گذشته استر آباد نام داشت. يكي ازشهرهاي قديمي ايران است. تركمنها در شمال استان بويژه در شهرهاي گنبد و بندرتركمن زندگي ميكنند. اقدامديگري از جمله بلوچ، ترك، افغان و ارمني نيز در استان گلستان زندگي ميكنند كه بسياري خصايص قومي وفرهنگي خود را حفظ كردهاند. مردم اين استان در شهرستانهاي گنبد و بندر تركمن اكثراً سني مذهب و در سايرشهرستانها شيعه دوازده امامي هستند.
آب و هوا
استان گلستان، با توجه به موقعيت جغرافيايي، تحت تأثير عرض و ارتفاع جغرافيايي، رشته كوههايالبرز، دوري و نزديكي به دريا، بيابانهاي جنوبي تركمنستان، وزش بادهاي محلي و ناحيهاي و پوشش متراكمجنگلي قرار دارد و آب و هواي گوناگوني دارد. شمال شرقي استان، به ويژه در شرق درياي خزر و حد فاصلگرگان رود تا مرز تركمنستان، به علت دوري از اثرات درياي خزر، كاهش ارتفاعات البرز شرقي، وسعت جلگهساحلي و نزديكي به بيابانهاي قره قوم و قزل قوم (در جمهوريهاي آسياي ميانه) خشكي و گرماي هوا مواجهاست و دورترها به نيمه خشك (نيمه بياباني) تبديل ميشود .
در اين منطقه، ميزان بارندگي سالانه اندك است وبه علت كاهش رطوبت هوا، گرماي آن افزايش مييابد و اختلاف شديدي بين دماي شب و روز و دمايسردترين و گرمترين ماههاي سال به وجود ميآيد. در منطقه جنوب غرب استان به علّت نزديكي به ارتفاعات،از جمله در شهرهاي كلاله و مينودشت، تغييرات ديگري در آب و هواي استان ايجاد ميشود و با افزايش واعتدال دما، شرايطي مشابه آب و هواي معتدل مرطوب خزري پديد ميآيد . |